ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ
ΦΥΣΗΣ 9
Αυγούστου 2015
ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ Αριθ.Πρωτ.:105
ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ - ΦΟΛΟΗΣ O «ΩΛΟΝΟΣ»
ΘΕΜΑ: Ο «ΘΑΝΑΤΟΣ» ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΥΣΑΝΙΑ
Ο Σύλλογος Προστασίας της Φύσης
και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ερυμάνθου-Φολόης ο «ΩΛΟΝΟΣ», δημοσιοποιεί και
εκφράζει δημόσια την λύπη του για τον «θάνατο» του πλάτανου του Παυσανία από
την γνωστή ασθένεια των πλατάνων. βρίσκεται στον οικισμό Τριπόταμα Αχαΐας προς την πλευρά της Αρκαδίας.
Το υπέρ-αιωνόβιο δένδρο βρίσκεται
στην Ψωφίδα (Τριπόταμα Αχαίας) προς τα νότια, στους πρόποδες του Αφροδίσιου
Όρους (ή Μαύρη Βρύση), στο “Στόγγο”, σε απόσταση 3 χιλιομέτρων περίπου από το
δημόσιο δρόμο «Ε.Ο. 111». Ακολουθώντας το δρόμο, περνώντας το Σειραίο ποταμό
και ανεβαίνοντας μέσα από τη γραφική κοιλάδα, συναντάς το περίφημο ιστορικό «πλάτανο
του Παυσανία», το άλλως επονομαζόμενο πλατάνι του Στόγγου ή του Αϊ-Γιάννη. Ο πλάτανος
βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μ. από τη θάλασσα, το ύψος του ξεπερνά τα 40 μέτρα
και η περίμετρός του είναι γύρω στα 8 μέτρα.
Μέλη του συλλόγου «Ωλονός» μετέβησαν στο σημείο και διαπίστωσαν ότι
ξεράθηκε ο πλάτανος του
Παυσανία και φωτογράφησαν το νεκρό πλέον δένδρο.
Πρόεδρος
Γραμματέας
Παπαντωνόπουλος Κων/νος
Συλάιδου Νατάσα
olonos2010@gmail.com
6977223610
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση ο
συγκεκριμένος πλάτανος των τεραστίων διαστάσεων και του μεγάλου ύψους, ονομάζεται «Πλάτανος του Παυσανία» διότι σύμφωνα
με την παράδοση, λέγεται ότι το φύτεψε ο Παυσανίας όταν πέρασε από εκεί το 175
μ.Χ. ή ότι σύμφωνα με άλλους, ήταν τόσο μεγάλος ώστε τον εντυπωσίασε και το
σημείωσε στο βιβλίο του «τα Αρκαδικά»
ως εντυπωσιακό μνημείο. Εντούτοις, ούτε η μια εκδοχή ούτε η άλλη είναι σωστή,
καθώς ούτε το πλατάνι είναι τόσο γέρικο, ούτε το φύτεψε ο Παυσανίας αφού πέρασε
2-3 χιλιόμετρα μακριά από την τοποθεσία του, αλλά ούτε μνεία για τον πλάτανο
κάνει στο βιβλίο του. Λέγονται παρόμοιες φανταστικές ιστορίες με την ανάμειξη
του ονόματος του Παυσανία, σ’ όλη τη διαδρομή που ακολούθησε από του Δάρα έως
τα Τριπόταμα. Το μόνο αληθινό είναι ότι ο Παυσανίας όντως πραγματοποίησε αυτήν
τη διαδρομή όπως αναφέρει στο βιβλίο του «τα Αρκαδικά» όπου μας δίνει ενδιαφέρουσες
μυθικές και αρχαιολογικές πληροφορίες.
Στον εν λόγω πλάτανο αναφέρεται επίσης (πάντα
κατά την παράδοση), ότι κάτω από τον ίσκιο του το 1812, έγινε το περιβόητο
δικαστήριο με δικαστή τον Τουσούμ αγά, κατηγορούμενο τον Λιμάζ - αγά και μηνυτή
τον Χριστόδουλο Παπαδόπουλο, από το Λιβάρτζι Αχαΐας, για την απαγωγή της πανέμορφης
κόρη του Ελένης, την αποκαλούμενη «Η ωραία Ελένη του Λιβαρτζίου»[1].
Ένα από τα ωραιότερα δασοπονικά είδη της χλωρίδας
της χώρας μας κινδυνεύει να πάρει μεγάλες διαστάσεις και αν δεν προσέξουμε όλοι(απλοί
πολίτες, δασαρχεία, υπουργείο, δήμοι κτλ.) θα καταστραφούν μεγάλες εκτάσεις παραποτάμιας
βλάστησης πλατάνου. Ο σημαντικότερος παράγοντας διασποράς του παθογόνου είναι ο
άνθρωπος που την μεταφέρει, με μηχανήματα εκσκαφής και εργαλεία κοπής και
κλαδέματος[2] (τσεκούρια, πριόνια κλαδευτήρια,
σφήνες κ.λπ).
Η
ασθένεια[3]
του μεταχρωματικού έλκους[4]
του πλατάνου, που προκαλείται από το μύκητα Ceratocystis platani, είναι μία από
τις σημαντικότερες ασθένειες δασικών δένδρων στην Ελλάδα. Το παθογόνο είναι
θανατηφόρο, έχοντας τη δυνατότητα να νεκρώσει δένδρα οιουδήποτε μεγέθους και
ηλικίας. Σε πολλές περιπτώσεις, στην Ελλάδα, έχουν παρατηρηθεί νεκρώσεις
υπεραιωνόβιων δένδρων πλατάνου με ογκώδεις διαστάσεις. Όταν η ασθένεια
διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2003 ήταν ήδη διαδεδομένη σε αρκετές
περιοχές της Μεσσηνίας, όπου πιθανολογείται ότι είχε εισαχθεί πριν από
τουλάχιστον μία δεκαετία. Στη συνέχεια το παθογόνο καταγράφηκε στην
Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας το 2004, ενώ το 2005 διαπιστώθηκε και στην Αρκαδία,
σε μεμονωμένες κηλίδες. Σταδιακά όμως η ασθένεια επεκτάθηκε και σε νέες
περιοχές, όπου το 2009 καταγράφηκε στην Αχαΐα, ενώ το 2010 η ασθένεια διαπιστώθηκε στην Ήπειρο και το
2011 στη Θεσσαλία. Εάν δεν
ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της ασθένειας, το
παθογόνο μπορεί να διαδοθεί ταχύτατα και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας
προκαλώντας μία τεράστια οικολογική καταστροφή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου